Intercyza - co to dokładnie jest i ile kosztuje?
Intercyza jest to umowa małżeńska, na mocy której strony mogą rozszerzyć, ograniczyć bądź wyłączyć majątkową wspólność ustawową, powstającą z mocy prawa w chwili zawierania związku małżeńskiego. Umowa ta może być spisana zarówno przed zawarciem związku małżeńskiego, jak i w trakcie jego trwania. Uprawnionymi do zawarcia intercyzy są małżonkowie bądź przyszli małżonkowie, którzy mają pełną zdolność do czynności prawnych i nie są ubezwłasnowolnieni. Obligatoryjne jest zachowanie formy aktu notarialnego. Strony są zobowiązane do osobistego stawiennictwa przed notariuszem, a także do przedstawienia dowodów osobistych, skróconego aktu małżeństwa i uiszczenia stosownych opłat. Poznaj cennik i opłaty u notariusza w Krakowie. Intercyza przedmałżeńska to często spotykane określenie umowy majątkowej małżeńskiej. Intercyza przedmałżeńska jest często podpisywana w celu wprowadzenia rozdzielności majątkowej. Jednak warto mieć świadomość, że może ona nie tylko wprowadzić rozdzielność, ale także rozszerzyć lub ograniczyć ustawową wspólnotę małżeńską. Co istotne, intercyza małżeńska może być zawarta nie tylko przed ślubem, ale także w dowolnym momencie trwania związku małżeńskiego.
- Do zawarcia majątkowej umowy małżeńskiej potrzebna jest zgoda obu stron, umowa zawierana jest w formie aktu notarialnego.Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonków po ślubie łączy tzw. ustawowa wspólnota majątkowa. Jeśli przyszli małżonkowie chcą ustanowić rozdzielność majątkową, to najpóźniej dzień przed ślubem powinni udać się do notariusza w Krakowie, aby spisać intercyzę, czyli umowę przedślubną. Sporządzony akt prawny nabiera mocy prawnej w dniu ślubu. Jeśli zaś nie dojdzie do ślubu między danymi osobami, wtedy sporządzony dokument nie odnosi żadnego skutku prawnego. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym w naszym kraju małżonków z zasady łączy po ślubie wspólnota majątkowa. Inaczej wygląda sytuacja w większości państw Unii Europejskiej, gdzie małżonkowie objęci są ustawową rozdzielnością majątkową. Polskie pary, które z różnych przyczyn zainteresowane są majątkową rozdzielnością małżeńską, muszą zawrzeć umowę intercyzy.
Rodzaje intercyzy małżeńskiej w Krakowie:
Przygotowanie umowy majątkowej małżeńskiej warto zlecić specjalistom z zakresu prawa rodzinnego. Jeśli chodzi o intercyzę małżeńską, możliwe są trzy je rodzaje:
1. Ustanowienie rozdzielności majątkowej – to najczęstsze rozwiązanie. Każdy z małżonków sam rozporządza swoim majątkiem osobistym. Gdyby doszło do rozwodu, ten z małżonków, którego majątek okazał się mniej zyskowny w czasie trwania małżeństwa, może domagać się wyrównania od współmałżonka;
2. Rozszerzenie wspólności majątkowej– majątek osobisty jednego z małżonków od dnia podpisania intercyzy lub od dnia ślubu staje się wspólny;
3. Ograniczenie wspólności majątkowej – chodzi o wyłączenie niektórych składników majątku ze wspólności majątkowej. Przykładowo może chodzi
o dodatkowe dochody z umów o dzieło itd.
Sporządzona intercyza pozwala każdemu z małżonków zachować swój majątek, zarówno ten nabyty przed ślubem, jak również i w czasie trwania związku małżeńskiego. Oznacza to, iż każdy z małżonków ma samodzielne, nieograniczone przez drugiego z małżonków prawo do rozporządzania i zarządzania swoim i tylko swoim majątkiem. Trzeba jednak przy tym pamiętać, iż w przypadku podpisania intercyzy małżonkowie tacy nie będą mogli np. rozliczać się wspólnie przed urzędem skarbowym.Oprócz całkowitej rozdzielności mamy do wyboru również dwie inne opcje zmieniające nasze stosunki majątkowe z żoną lub mężem. Możemy na przykład ustawową wspólność majątkową rozszerzyć na majątek osobisty nabyty przed zawarciem małżeństwa lub też ograniczyć wyłączając ze wspólności pewne przedmioty. Najczęściej takimi przedmiotami są mieszkania,
nieruchomości, samochody.
Sprawdź jakie dokumenty zabieramy do notariusza
Intercyza nie musi być dokumentem wiążącym na całe życie. Można bowiem zawsze zmienić treść łączącej strony umowy, jak również rozwiązać ją w dowolnym czasie. Z momentem rozwiązania intercyzy powstaje między małżonkami system wspólności ustawowej majątkowej. Jednakże zarówno zmiana majątkowej umowy małżeńskiej, jak również i jej rozwiązanie wymaga dla swojej ważności formy aktu notarialnego. Stosunki majątkowe między małżonkami można zmienić również w trakcie trwania małżeństwa. Sporządza się wtedy u notariusza majątkową umowę małżeńską o zniesieniu wspólności ustawowej. Mogą też małżonkowie wspólność ustawową rozszerzyć bądź też ograniczyć, obejmując nią całe swoje majątki osobiste lub np. tylko pewne kategorie dóbr, które wchodzą do majątku osobistego małżonka.
- Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje również dobra, na które nie można rozszerzyć wspólności ustawowej. Zaliczamy do nich m.in. przedmioty majątkowe które przypadną małżonkowi z tytułu darowizny czy też zapisu lub dziedziczenia. Pamiętać należy, iż intercyza wprowadza tylko rozdzielność majątkową na przyszłość. W związku z tym jeśli chodzi o długi jednego z małżonków to będzie miała ono znaczenie jedynie dla tych powstałych już po podpisaniu rzeczonej umowy małżeńskiej. Majątek posiadany przed ślubem nie staje się przedmiotem współwłasności małżeńskiej. Zawsze pozostaje on częścią osobistego majątku małżonka. Nie ma potrzeby podpisywać intercyzy, aby go zachować w razie rozwodu. Jednak już dochody, które mogą przynosić składniki majątku osobistego małżonków (dochód firmy, dochód z wynajmu mieszkania itd.) zaliczają się do majątku wspólnego.
Małżeńską umową majątkową można rozszerzyć wspólność majątkową na inne składniki majątku. Jednak wspólności majątkowej nie można rozszerzyć na:
- przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny,
- prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,
- wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, jeśli nie wchodzą one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
- niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.
Jak zawrzeć intercyzę? Zgodnie z przepisami prawa rodzinnego majątkową umowę małżeńską można zawrzeć przed ślubem, i w czasie jego trwania. Trzeba pamiętać, że przy podpisaniu umowy w czasie trwania małżeństwa, wszystko, co zostało nabyte przed tą datą stanowi majątek wspólny, a rozdzielność wprowadzona jest wraz z dniem podpisania intercyzy. Prawo rodzinne podkreśla, że zawarcia tego typu umowy przed ślubem, sprawa, że jej zapisy wchodzą w życie z dniem zawarcia małżeństwa. W Krakowie można udać się do jednego z wielu notariuszy specjalizujących się w prawie rodzinnym, ponieważ umowa musi zostać podpisana w obecności i po uprzedniej akceptacji obojga małżonków.
Skutki rozdzielności majątkowej. Ustanowienie rozdzielności majątkowej sprawia, iż każdy z małżonków ma pełną swobodę dysponowania swoim majątkiem. Względem wierzycieli każdy małżonek odpowiada za zaciągnięte przez siebie zobowiązania tylko i wyłącznie swoim majątkiem, z wyjątkiem zobowiązań zaciągniętych w sprawach dotyczących zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny. Umowa rozszerzająca, ograniczająca bądź wyłączająca wspólnotę majątkową jest skuteczna względem osób trzecich tylko wtedy, gdy osoby te wiedziały o istnieniu umowy oraz o jej rodzaju. To oznacza, że małżonkowie, zawierając umowę, są zobowiązani do powiadomienia każdego kontrahenta o zawartej intercyzie. Umowa intercyzy może być w każdym czasie zmieniona lub rozwiązana. Prawo nie zezwala na ustanawianie innych rodzajów ustrojów majątkowych niż te wymienione w ustawie – Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Jeśli chodzi o rozszerzenie wspólności to wszelkie zmiany umowy powinny być sporządzane w formie aktu notarialnego. W przeciwnym razie będą uznane za nieważne. Umowa wyłączająca bądź ograniczająca wspólność majątkową między małżonkami będzie mieć znaczenie w stosunku do masy upadłości tylko w momencie, gdy była zawarta co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Jaki jest aktualnie koszt intercyzy? Za samo sporządzenie dokumentu notariusz pobiera taksę w wysokości 400 zł. Do tego dochodzi podatek VAT oraz koszt wypisów. W praktyce oznacza to, że łączny koszt intercyzy przedmałżeńskiej powinien zamknąć się w 550 zł. Koszty intercyzy są wyższe, gdy umowa ta podpisywana jest już po ślubie. Dlaczego? W takim przypadku na koszty wpływa także rodzaj majątku i jego wartość. Maksymalna wysokość opłaty notarialnej może wynosić 10 000 zł. Oczywiście trzeba liczyć się też z kosztem przygotowania intercyzy, jeśli zlecimy to kancelarii prawnej.
Przed ślubem czy po ślubie? Zawierając małżeństwo, z mocy prawa dochodzi do powstania majątkowej wspólności ustawowej. Ustrój ten małżonkowie mogą zmienić, spisując intercyzę. Małżonkowie mogą ustanowić rozdzielność majątkową umową zawartą przed ślubem i wtedy zachowują majątek nabyty przed małżeństwem i w czasie jego trwania. Jeżeli młoda para zawrze intercyzę już po ślubie, to małżonkowie zachowują majątek nabyty przed zawarciem małżeństwa i część przypadającą każdemu z nich w wyniku podziału majątku wspólnego.
Kiedy warto spisać intercyzę małżeńską? Powody zawarcia małżeńskiej umowy majątkowej mogą być bardzo różne. Bywa, że małżonkowie chcą zachować niezależność finansową i jednocześnie uniknąć problematycznego podziału majątku w przypadku rozwodu. Intercyza małżeńska jest często podpisywana także w sytuacji, kiedy jeden z małżonków ma jakieś problemy finansowe. W tym przypadku intercyza chroni majątek współmałżonka, ponieważ wierzytelności mogą być ściągane wyłącznie z majątku osobistego osoby zadłużonej. Innym powodem, dla którego pary decydują się na umowę majątkową jest działalność gospodarcza obarczona wysokim ryzykiem finansowym. W takim przypadku intercyza małżeńska może chronić zgromadzony już po ślubie majątek przed egzekucją. Pamiętajmy jednak, że majątek małżonka jest chroniony tylko wtedy, gdy kontrahent został poinformowany o rozdzielności majątkowej małżonków. Obecnie przedsiębiorcy są zobowiązani do ujawniania faktu rozdzielności majątkowej w ewidencji działalności gospodarczej.
Czy rozdzielność majątkowa wpływa na dziedziczenie po zmarłym małżonku? Intercyza a spadek
Intercyza nie ma żadnego wpływu na
dziedziczenie po zmarłym małżonku. Dziedziczenie ustawowe wygląda dokładnie tak samo w przypadku wspólności, jak i rozdzielności majątkowej. Małżonek zawsze dziedziczy w pierwszej grupie spadkowej, tak samo, jak dzieci spadkodawcy. Przypadające im części majątku są równe z tym zastrzeżeniem, że część przypadająca małżonkowi nie może być niższa, niż 1/4 spadku. Intercyza jest sposobem na kształtowanie relacji majątkowych za życia małżonków. Z tego powodu nie jest w ogóle brana pod uwagę przy rozpatrywaniu spraw spadkowych.
Intercyza nie jest również brana pod uwagę w przypadku, jeżeli zmarły pozostawił
testament. W takim przypadku dla dziedziczenia znaczenie mają postanowienia zawarte przez zmarłego w tym dokumencie. Nawet jeżeli wolą spadkodawcy było to, aby małżonek po nim nie dziedziczył, takiemu małżonkowi przysługuje prawo do
zachówku. Ponownie – intercyza zawarta za życia nie ma żadnego wpływu na istnienie tego prawa. Intercyza jest sposobem na kształtowanie relacji majątkowych za życia małżonków. Z tego powodu nie jest w ogóle brana pod uwagę przy rozpatrywaniu spraw spadkowych.
Rozliczenie PIT. Intercyza przedmałżeńska, wprowadzająca rozdzielność majątkową, oznacza, że małżonkowie nie mogą wspólnie rozliczać podatku dochodowego. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym przywilej ten dotyczy wyłącznie par, które przez pełny rok podatkowy objęte były małżeńską wspólnością majątkową.
Ciekawe artykuły w prasie prawniczej:
Intercyza nie uwolni od długów małżonka Rp.pl
Rozliczenie sprzedaży mieszkania w małżeństwie
Intercyza lepsza niż darowizna, bo uchroni przed podatkiem
Intercyza pomaga czy szkodzi?
Tagi:
akt notarialny,
spadek,
Notariusz Kraków,
umowa darowizny,
sprzedaż nieruchomości,
negocjowanie stawek,
dokumenty u notariusza,
umowa dożywocia