Umowa renty u notariusza - Czym jest?
Istotą umowy renty jest zobowiązanie jednej ze stron do spełniania na rzecz drugiej strony świadczeń pieniężnych lub rzeczowych, regularnych odstępach czasu. Kodeks cywilny, nie wprowadza żadnego kryterium ani w odniesieniu do osoby uprawnionej, ani dla jakichkolwiek dodatkowych warunków jej ustanowienia. Zachowanie formy szczególnej, to jest formy
aktu notarialnego, wymagane będzie w każdym przypadku, gdy przy zawieraniu umowy renty o charakterze odpłatnym strony umówią się, że wynagrodzeniem będzie przeniesienie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego gruntu, albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Umowa renty może służyć osobom starszym dla uzyskania dodatkowego przychodu finansowego, ale może też być sposobem na umożliwienie innej osobie podjęcia nauki, zdobycia zawodu, rehabilitacji, itp. Umowa renty powinna być stwierdzona pismem. Dla mikro i małych przedsiębiorców zawarcie umowy renty może być korzystne z uwagi na to, iż jest to tzw. umowa odcausowana (causa czyli cel). Oznacza to, iż cel umowy nie musi być w niej jednoznacznie wskazany, pozostając niejako tajemnicą między stronami. Brak jego dookreślenia nie czyni bowiem umowy nieważną.
Renta wygasa, gdy:
- upłynie czas, na jaki strony zawarły umowę,
- uprawniony do renty umrze (co świadczy o osobistym charakterze tej umowy),
- renta nieodpłatna zostanie odwołana (stosując przepisy o
darowiźnie),
- w przypadku renty odpłatnej, jeśli strona zobowiązana zwleka co do świadczenia jednorazowego, druga strona (zobowiązana do świadczenia renty) może odstąpić od umowy,
- w przypadku renty odpłatnej prawo odstąpienia przysługuje także uprawnionemu do renty, jeśli osoba zobowiązania do świadczenia renty nie spełnia wcale swojego zobowiązania.
W przypadku gdy przy zawieraniu umowy renty o charakterze odpłatnym wynagrodzeniem będzie przeniesienie własności nieruchomości, konieczna jest forma aktu notarialnego. Niezachowanie jej skutkuje nieważnością czynności prawnej. Prawo do renty jest prawem o charakterze osobistym, ściśle powiązanym z osobą uprawnionego, dlatego przyjmuje się, iż uprawnionym z tytułu renty może być wyłącznie osoba fizyczna. Prawo do renty jest prawem niezbywalnym, gaśnie najpóźniej z chwilą śmierci uprawnionego i nie może być przeniesione na inną osobę w drodze cesji. Renta może być ustanowiona jako umowa o charakterze odpłatnym lub nieodpłatnym. W pierwszym przypadku stosowane są przepisy o sprzedaży, zaś w drugim przepisy o
darowiźnie. Czas trwania umowy określa ona sama. Strony mogą wskazać konkretny termin wygaśnięcia lub wskazać konkretne zdarzenie kończące stosunek zobowiązaniowy między stronami. Często będzie nim śmierć uprawnionego lub czasu uzyskania przez osobę uprawnioną pełnoletniości. Do umowy renty o charakterze nieodpłatnym znajdują zastosowanie przepisy o darowiźnie i takie zobowiązanie do wypłacenia renty powinno być pod rygorem nieważności ustanowione w
formie aktu notarialnego, zatem umowa renty zawarta bez formy aktu notarialnego tylko wtedy będzie ważna, gdy świadczenie zostało spełnione.
Kodeks cywilny. Dział I. Renta
Podatki. Nabycie rzeczy lub praw tytułem nieodpłatnej renty przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę nie będzie opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. W przypadku nabycia rzeczy lub praw tytułem odpłatnej renty (za wynagrodzeniem) od 1 stycznia 2007 roku nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, gdyż umowa renty nie jest obecnie wymieniona w art.1 ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 r., poz. 1 1 50 ze zm.)
Wzór umowy renty